کتاب داستان اپک

بیش از پنجاه سال پیش، در روزهای دهم تا چهاردهم سپتامبر ۱۹۶۰ رهبران ایران، عراق، کویت، عربستان سعودی و ونزوئلا، در بغداد گرد آمدند. این گردهمائی چهار روزه، به تشکیل “سازمان کشورهای تولیدکننده نفت” انجامید.

رهبران چهار کشوری که بیشتر آن‌ها در گذشته جزو مستعمرات قدرت‌های غربی به حساب می‌آمدند، معتقد بودند که در بازار جهانی نفت، قیمت نفت‌خام از سوی کنسرن‌های غربی به صورت غیرعادلانه تعیین می‌شود و باید برای مقابله با این سیاست دست به کار شد.

هدف اوپک، از همان آغاز این نبود که بهای نفت را در بازارهای جهانی بالا ببرد. بلکه اعضای آن می‌خواستند با استفاده از قانون عرضه و تقاضا و اثرگذاری بر آن، سهم خود را از درآمد نفت به حدی برسانند که بتوانند اقتصاد ملی خود را در مسیر توسعه هدایت کنند. تنها سیاست اوپک در ۵۰ سال گذشته این بوده که تولید نفت را، در حد تامین نیاز بازار و جلوگیری از افزایش بی‌رویه عرضه نسبت به تقاضا، کنترل کند.

برای اجرای همین سیاست است که رهبران اوپک هر‌سال دوبار در وین گردهم می‌آیند. در این نشست‌ها، وضعیت بازار بررسی و سقف تولید اوپک تعیین می‌شود. هریک از کشورهای عضو، نسبت به میزان ذخائر و توان تولید خود، سهم معینی از میزان تولید تعیین شده دارند و مجاز نیستند بیش از آن در اختیار بازار قرار دهند. به این ترتیب است که اوپک نقش خود را در ایجاد توازن میان عرضه و تقاضا ایفا می‌کند